کاردرمانی چیست؟
کاردرمانی یکی از رشته های علوم توانبخشی است که هدف آن استفاده از تمرینها و فعالیت های هدفمند (کار)، به منظور بهبود عملکرد و افزایش توانمندی افراد با اختلالات مختلف جسمی، ذهنی و روانی است.
کاردرمانگران افرادی هستند که با تسلط بر علومی چون آناتومی، بیومکانیک و حرکت شناسی، روانشناسی، علوم اعصاب و شناخت و علم آنالیز فعالیتها، پس از ارزیابی دقیق مراجع و شناسایی نیاز ها، توانایی و ناتوانی آنها در رفع مشکلات آنان تلاش می کنند.
هدف اصلی آنان به حداکثر رساندن سطح توانایی و کاهش میزان ناتوانی مراجعین است. بهبود عملکرد مراجعین، سبب افزایش میزان استقلال، رضایتمندی، تندرستی و در نهایت ارتقا کیفیت زندگی ایشان می شود.
توانبخشی در سالمندان:
سالمندان غالبا به دلیل بیماری های زمینه ای موجود و یا تغییرات فیزیولوژیکی که در طی پروسه سالمندی تجربه می کنند، دچار مشکلاتی در حیطه های مختلف عملکردی می شوند. این تغییرات شامل مشکلات جسمی و حرکتی، مشکلات شناختی و مشکلات روانشناختی و رفتاری است.
از مشکلات جسمی و حرکتی در سالمندان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ضعف عضلانی اندامها، محدودیت در دامنه حرکتی مفاصل و دردهای مفصلی، ضعف در تعادل و راه رفتن، افزایش میزان خستگی، کاهش مهارتهای حرکتی ظریف.
مشکلات شناختی:
بروز مشکلات شناختی در سالمندان می تواند باعث ایجاد تغییراتی در وضعیت حافظه، توجه و تمرکز، قدرت استدلال ، حل مسئله و توانایی برنامه ریزی در مراحل انجام فعالیت، گردد.
بروز مشکلات حرکتی و شناختی توانمندی سالمند را به طور چشمگیری کاهش داده و میزان استقلال آنان را حتی در ابتدایی ترین فعالیت های روزمره، تحت الشعاع قرار می دهد. از این رو، فرد سالمند ممکن است با مشکلات روانشناختی از قبیل سرخوردگی، انزوا، اضطراب و افسردگی روبه رو شود.
وظیفه کاردرمانگر متخصص در حیطه سالمندان چیست؟
کاردرمانگر متخصص در این زمینه از مشکلات سالمندان به طور کامل آگاهی دارد. آنان پس از ارزیابی دقیق از وضعیت جسمی، شناختی و محیط زندگی فرد سالمند، به فراخور نیاز های وی، برنامه جامع توانبخشی را تنظیم می کند.
کاردرمانگران با طراحی تمرینات درجه بندی شده حرکتی و شناختی و بر اساس میزان توانمندی سالمندان، می توانند باعث بهبود مهارتهای مختلف حرکتی و شناختی آنان شوند.
از دیگر وظایف کاردرمانگران، تجویز و آموزش نحوه استفاده از وسایل کمکی مانند عصا و واکر می باشد که این امر باعث استقلال در راه رفتن، کاهش دردهای مفصلی و جلوگیری از سقوط سالمندان می گردد. همچنین کاردرمانگران پس از مشاوره با خانواده و یا ویزیت از منزل سالمند، به بررسی محیط زندگی وی می پردازد و در صورت لزوم پیشنهاداتی در زمینه تغییر محیط منزل سالمند به منظور فراهم کردن فضایی راحت و ایمن برای ایشان، ارائه می دهد.
به طور کلی انجام مداخلات کاردرمانی برای کلیه سالمندان با مشکلات مطرح شده سودمند است. باید در نظر داشت که ارائه خدمات به موقع برای ایشان، جهت جلوگیری از پیشرفت ناتوانی ها، ضرورت دارد.
